Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị

Thứ ba - 09/09/2025 10:02

Gửi bài viết qua email In ra Lưu bài viết này

Trong bối cảnh đổi mới quản trị nhà nước và cải cách hành chính tại Việt Nam, việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) là bước chuyển mang tính chiến lược nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền, gần dân, sát dân hơn.
Đối với tỉnh Quảng Trị (từ ngày 01/7/2025 hợp nhất tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị), một tỉnh có nhiều đặc thù như địa bàn miền núi, biên giới, kinh tế-xã hội có mức độ phát triển chưa đồng đều thì việc đẩy mạnh cải cách hành chính và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức càng có ý nghĩa đặc biệt. Bài viết tập trung phân tích những thách thức, thuận lợi trong thực hiện cải cách hành chính và nâng cao chất lượng đội ngũ, từ đó đề xuất giải pháp cụ thể nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền 02 cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
1. Thực trạng cải cách hành chính và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tại tỉnh Quảng Trị hiện nay
1.1. Những kết quả đạt được
Bước vào kỷ nguyên mới khi cả nước triển khai thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, những cơ chế, chính sách, chủ trương mới khi thực hiện mô hình chính quyền mới vừa là cơ hội, vừa là thách thức lớn, đặt ra yêu cầu rất cao cho hệ thống chính trị tỉnh về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành hoạt động và thực hiện những nhiệm vụ do Trung ương, Chính phủ và các bộ, ngành cấp trên giao. Trong bối cảnh đó, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân thành phố đã và đang nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trong vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, việc đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới là một nhiệm vụ trọng tâm trong tiến trình vận hành, bảo đảm cho bộ máy chính quyền hoạt động tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ người dân và doanh nghiệp được tốt hơn.
Ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp từ ngày 01/7/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh (UBND tỉnh) đã thể hiện quyết tâm cao và quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trên cơ sở tiếp thu quán triệt các quan điểm chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ kết hợp thực tế tình hình của địa phương, UBND tỉnh đã cụ thể hóa và ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo, điều hành công tác cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.
Thứ nhất, về cung cấp dịch vụ công
Toàn bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của các cơ quan, đơn vị (trừ thủ tục đặc thù và nội bộ) đã được tiếp nhận và trả kết quả tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh. Các cơ quan, đơn vị đã bố trí quầy giao dịch tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh với cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công việc được bố trí đầy đủ, đáp ứng yêu cầu; cử cán bộ thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính theo quy định. Phần lớn Trung tâm Phục vụ hành chính công ở các địa phương đã được bố trí địa điểm riêng, có cơ sở vật chất, máy tính, máy in, máy scan và kết nối phần mềm dịch vụ công trực tuyến, cơ bản đáp ứng việc thực hiện tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ.
Từ ngày 01/7/2025, Quảng Trị chính thức đưa vào vận hành và sử dụng Hệ thống một cửa điện tử của tỉnh, dừng sử dụng Cổng dịch vụ công tỉnh và sử dụng duy nhất Cổng dịch vụ công quốc gia. Đến nay, toàn tỉnh có 1.645 dịch vụ công trực tuyến, trong đó có 916 dịch vụ công trực tuyến toàn trình được công bố, công khai và cung cấp trên Cổng dịch vụ công của tỉnh, 100% dịch vụ công trực tuyến đã được tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia. UBND tỉnh đã phê duyệt danh mục “Danh sách DVC đã toàn trình về dữ liệu” và Công văn số 387/UBND-NC ngày 05/8/2025 của UBND tỉnh về việc tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn và cập nhật kiến thức cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; Công văn số 831/SNV-CCHC ngày 08/8/2025 của Sở Nội vụ. “TTHC đủ điều kiện cung cấp DVCTT” ban hành kèm theo Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW.
Từ ngày 01/7 đến ngày 27/10/2025, toàn tỉnh đã giải quyết 188.997 hồ sơ (cấp tỉnh: 50.401 hồ sơ, cấp xã: 138.599 hồ sơ), trong đó hồ sơ đúng hạn và trước hạn là 183.088 chiếm 97% (cấp tỉnh: 45.738 hồ sơ, cấp xã: 137.353 hồ sơ), quá hạn 5.910 hồ sơ chiếm 3% (cấp tỉnh: 4.663 hồ sơ, cấp xã: 1.247 hồ sơ). [1]
Thứ hai, công tác số hóa tài liệu lưu trữ
Tính đến ngày 28/10/2025, toàn tỉnh đã thực hiện số hóa 1.738.217 trang A4/8.085.464 trang A4 tại Lưu trữ lịch sử tỉnh theo Quyết định số 3435/QĐ- UBND ngày 02/12/2020 của UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) và Quyết định số 2164/QĐ-UBND ngày 20/6/2025 của UBND tỉnh Quảng Bình (cũ).
UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ hướng dẫn quản lý, bảo vệ, bảo quản an toàn hồ sơ, tài liệu đã được thống kê, sắp xếp đóng gói, niêm phong; mở niêm phong tài liệu, xử lý nghiệp vụ và bảo quản tài liệu lưu trữ sau khi mở niêm phong; thiết lập, cấu hình tài khoản văn thư cho các phòng, ban, đơn vị thuộc UBND cấp xã trên hệ thống quản lý văn bản và điều hành tỉnh. Đề nghị UBND các xã, phường tiếp tục quản lý, bảo vệ, bảo quản an toàn hồ sơ, tài liệu đã được thống kê, sắp xếp đóng gói, niêm phong tài liệu cấp huyện (cũ) hiện đang bảo quản tại Kho lưu trữ tạm của tỉnh và kho lưu trữ tạm của các địa phương.
Thứ ba, công tác cán bộ, công chức, viên chức
Việc sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC), thực hiện chế độ, chính sách cho CBCCVC luôn được quan tâm, công tác đào tạo, tập huấn, hỗ trợ đội ngũ CBCCVC được thực hiện thường xuyên.
Để đáp ứng yêu cầu nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng quản lý, năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và nâng cao hiệu quả thực thi nhiệm vụ trong tình hình mới của chính quyền 2 cấp, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ khảo sát nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn và cập nhật kiến thức đối với CBCCVC năm 2025. Trên cơ sở đăng ký của các sở, ban, ngành, địa phương, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2020/QĐ-UBND ngày 13/10/2025 về việc giao Kế hoạch và dự toán kinh phí bồi dưỡng, tập huấn CBCCVC năm 2025. Theo đó, Quý IV năm 2025 dự kiến sẽ tổ chức 25 lớp tập huấn, bồi dưỡng cho 2.940 CBCCVC, trong đó tập trung ưu tiên các lớp đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ CBCCVC cấp xã về các lĩnh vực Luật tổ chức chính quyền địa phương; chuyển đổi số, kỹ năng số; thực hiện nhiệm vụ kiểm soát TTHC, cải cách TTHC, cơ chế 1 cửa, 1 cửa liên thông; hướng dẫn nghiệp vụ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về hộ tịch, nuôi con nuôi và chứng thực khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; hướng dẫn sử dụng hệ thống tiếp nhận và xử lý phản ánh hiện trường; công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại - tố cáo, PCTN; công tác văn thư lưu trữ...
1.2. Một số khó khăn, vướng mắc
Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc bước đầu trong quá trình vận hành Chính quyền địa phương 02 cấp như:
Hiện nay, khối tài liệu giấy có giá trị phục vụ nhu cầu tra cứu khai thác, quản lý điều hành, xử lý công việc liên quan của cấp xã (sau sáp nhập) và khi chấm dứt hoạt động cấp huyện trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã được chỉnh lý hoàn chỉnh cần được số hóa khoảng 1.270 mét. Tuy nhiên, kinh phí thực hiện số hóa tài liệu lớn nên ngân sách địa phương chưa đảm bảo cho việc thực hiện số hoá tài liệu này. Mặt khác, tỉnh Quảng Trị sau khi cấp huyện kết thúc hoạt động và sáp nhập tỉnh khối lượng tài liệu tồn đọng đang bảo quản tại kho tạm của tỉnh và cơ quan, đơn vị rất lớn nhưng chưa được chỉnh lý hoàn chỉnh và tỉnh cũng chưa xây dựng được Kho lưu trữ số nên khó khăn cho việc số hóa, bảo quản, khai thác và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ.
Hạ tầng, thiết bị công nghệ thông tin đã được trang bị nhưng chưa đầy đủ hoặc đã xuống cấp, không đáp ứng tốt yêu cầu công việc; tốc độ mạng internet ở một số đơn vị, địa phương còn chậm, chưa ổn định. Chưa có máy chủ lưu trữ và cơ sở dữ liệu tập trung gây ảnh hưởng tới việc quản trị cập nhật hệ thống. Quá trình số hoá hồ sơ, thủ tục hành chính còn chậm, dữ liệu phân tán, gây khó khăn trong việc tra cứu, khai thác và chia sẻ thông tin.
Một số địa phương có trụ sở Trung tâm Phục vụ hành chính công nhưng chưa đảm bảo, đang sử dụng tạm nhà văn hoá khu phố/thôn, diện tích chật hẹp, chưa đảm bảo để thiết kế không gian và phân khu chức năng của Trung tâm.
Đội ngũ cán bộ công chức viên chức mặc dù đã được tập huấn nhưng trong quá trình sử dụng các hệ thống để giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp vẫn còn lúng túng; một số xã, phường còn thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin…
2. Giải pháp đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị
Một là, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các chủ trương, chính sách, quy định của pháp luật và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, các Bộ, ngành cấp trên về cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số, nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC; thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia gắn với thực hiện Đề án 06.
Hai là, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định của tỉnh liên quan đến công tác quản lý đội ngũ CBCCVC phù hợp với chính quyền địa phương 02 cấp, thực hiện đảm bảo nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý cán bộ đi đôi với phát huy trách nhiệm của tập thể, trách nhiệm người đứng đầu với kết quả thực hiện nhiệm vụ và công tác quản lý, chất lượng đội ngũ CBCCVC của cơ quan, đơn vị mình; người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải phát huy vai trò nêu gương, khi phân công, phân nhiệm phải xác định theo nguyên tắc 06 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ kết quả, rõ thẩm quyền, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm”, nếu để cán bộ yếu kém, trì trệ, nhũng nhiễu thì phải chịu trách nhiệm; đồng thời phải quán triệt, theo dõi, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, xử lý nghiêm những hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực của công chức, viên chức trong thực thi công vụ, giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp gắn với công tác theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện cải cách hành chính của các cơ quan, đơn vị.
Ba là, tiếp tục đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ CBCCVC trên địa bàn tỉnh, tập trung xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin coi đây là yêu cầu bắt buộc đối với mọi CBCCVC, lồng ghép bồi dưỡng các kỹ năng mềm trong giao tiếp, ứng xử, xử lý tình huống nhằm nâng cao năng lực phục vụ nhân dân. Các cơ quan, đơn vị, địa phương cũng phải tự chủ động triển khai kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho đội CBCCVC của cơ quan, đơn vị mình để giúp đội ngũ CBCCVC tiếp cận nhanh nội dung công việc, nâng cao trình độ, đảm bảo thực hiện đúng quy định, đáp ứng ngay yêu cầu của công dân, tổ chức, doanh nghiệp trong tình hình mới.
Bốn là, đẩy mạnh xây dựng văn hóa công vụ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính tại cơ quan, đơn vị mình; tạo môi trường, văn hóa công vụ tích cực, cởi mở, tạo động lực cho cán bộ phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc, thúc đẩy, khuyến khích cán bộ đổi mới, sáng tạo gắn với cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; tập trung đẩy mạnh cải cách công vụ, công chức, xây dựng đội ngũ công chức, viên chức có đủ năng lực, phẩm chất đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Năm là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác cán bộ, tiếp tục hoàn thiện, cập nhật thường xuyên cơ sở dữ liệu số về CBCCVC, liên thông bảo đảm quản lý chính xác, minh bạch. Triển khai có hiệu quả Ứng dụng phần mềm quản lý hồ sơ CBCCVC điện tử gắn với đánh giá kết quả làm việc thông qua phần mềm, nghiên cứu thí điểm áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý CBCCVC; tiếp tục quán triệt, bắt buộc CBCCVC trong thời gian tới phải sử dụng thành thạo chữ ký số; tiếp nhận, xử lý, luân chuyển văn bản hoàn toàn trên môi trường điện tử (trừ các văn bản mật theo quy định).
Sáu là, đổi mới công tác đánh giá, xếp loại đội ngũ CBCCVC từ định tính sang định lượng, thông qua kết quả hoàn thành công việc và tập trung vào chất lượng sản phẩm gắn với lấy mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp là thước đo quan trọng trong đánh giá CBCCVC khi thực thi công vụ và tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Ứng dụng hệ thống phần mềm đánh giá và thực hiện công khai kết quả, tạo áp lực cạnh tranh lành mạnh và gắn kết chặt chẽ kết quả đánh giá với quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, khen thưởng, kỷ luật; kiên quyết đưa ra khỏi bộ máy những CBCCVC không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Bảy là, công tác phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và đội ngũ cán bộ kế cận tại mỗi cơ quan, đơn vị, địa phương phải có tính kế thừa, liên tục; xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý phải đảm bảo các quy định của Trung ương, tỉnh ủy về tiêu chuẩn, phân cấp quản lý; hướng đến phát triển đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, uy tín và ngang tầm nhiệm vụ; công tác quy hoạch phải đảm bảo dài hạn, chú trọng quy hoạch, đào tạo cán bộ trẻ, cán bộ nữ, có chính sách ưu tiên cán bộ người dân tộc thiểu số. Tăng cường luân chuyển, điều động cán bộ lãnh đạo, quản lý giữa các vị trí, giữa thành phố và xã, phường để tạo môi trường rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn.
Tám là, triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các quy định của Trung ương và chính sách đặc thù của tỉnh về thu hút, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đảm bảo thống nhất, đồng bộ và khả thi cao từ khâu tìm kiếm, mời gọi, sử dụng và đãi ngộ đối với chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt gắn với đào tạo, bồi dưỡng và phát triển bền vững nguồn lực con người trong từng cơ quan, đơn vị và toàn thành phố. Bên cạnh đó, phải làm tốt công tác “giữ chân người tài” và đặc biệt là xây dựng được các chế độ đãi ngộ, trọng dụng vừa phù hợp đối với đội ngũ bên trong, gắn với thu hút nhân tài từ bên ngoài. Phát huy vai trò của cơ quan sử dụng nhân lực, từng cơ quan, đơn vị phải rà soát, bố trí, phân công công việc phù hợp với năng lực, sở trường đối với nhân lực từ thu hút và cả những CBCCVC đang làm việc tại các cơ quan, đơn vị của tỉnh.
Việc đẩy mạnh công tác cải cách hành chính gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC là yêu cầu khách quan, cấp thiết để tỉnh Quảng Trị vận hành thành công chính quyền địa phương 02 cấp trong thời gian tới. Các giải pháp nêu trên nếu được triển khai đồng bộ, quyết liệt, sẽ góp phần xây dựng đội ngũ CBCCVC của tỉnh ngày càng “chuyên nghiệp, kỷ cương, trách nhiệm, năng động, sáng tạo, hiệu quả”, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.

[1] Báo cáo số 158/BC-UBND ngày 29/10/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị về Tình hình triển khai vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Tác giả bài viết: ThS. Võ Thị Thu Hằng